Orgelrubriek

Zo'n dertig jaar geleden kampeerden Gerie en ik in Spanje, op de zuidflanken van de Pyreneeën. We gingen een dagtochtje maken naar Alquézar. Een plaatsje met een sprookjesachtige Moorse naam, gelegen hoog boven  de Río Vero, de rivier die bekend is van z'n in witte kalksteen diep uitgesleten cañons. Dè bezienswaardigheid is de kerk van het Colegiata de Santa María la Mayor, hoog op een heuvel met prachtig uitzicht. De klim daarnaartoe werd rijkelijk beloond, onder andere door het prachtige orgel dat we daar aantroffen. Zo te zien heel oud, naar later bleek een van de oudste van Spanje, rijk...

In mijn vorige stukje ben ik begonnen met een sprookje. Vervolgens bleek dat het sprookje op een heleboel punten niet klopte. Maar het slotakkoord van het sprookje klopte wel: "Overal waar je kijkt: Orgels". Want die zie je in het Orgelpark, gevestigd in de Parkkerk, tussen Vondelpark en Overtoom in Amsterdam. Op een bijzonder smaakvolle wijze is de oude Parkkerk, een kerk uit het begin van de vorige eeuw (Art Deco-stijl) omgetoverd tot een muziekhuis waar de verwende concertbezoeker alles vindt wat hij graag wil tegenkomen: een handige garderobe, een sjieke, gezellige foyer, geriefelijke...

Er was eens een jongetje dat heel rijk wilde  worden. Nu willen de meeste jongetjes dat wel, maar dit  jongetje wilde met al dat geld dat hij zou verzamelen ook hele goeie dingen  doen. Hij was nog maar klein, maar toch al betoverd door de  aanblik van orgels en daarom droomde hij ervan midden in een zaal te staan en  overal om zich heen orgels te zien. Dat zou geweldig zijn en hij zou iedereen  uitnodigen om samen met hem naar die orgels te kijken. Waar je ook kijkt:  orgels, écht te gek. Dit sprookje slaat natuurlijk nergens op, en Loek  Dijkman is, voorzover ik weet ook niet zo'n dromer,...

Wist je dat er geen instrument is dat zo met z'n tijd meegaat als het pijporgel? Je zou kunnen zeggen: Elke stijlperiode heeft z'n eigen orgel(type). Ik laat in dit stukje er twee de revue passeren: het Barokorgel en het Romantische orgel. Bij Barok denk je natuurlijk meteen aan Bach, maar ik moet er wel bij zeggen dat de waardering voor Bachs manier van musiceren nú aanzienlijk groter is dan in zijn tijd, en dat heeft niet alleen te maken met het "kleiner" worden van de wereld. Toen Bach met zijn talent de mogelijkheden van de muzikale spelregels van de Barok tot het uiterste uitbuitte,...

De scriba heeft mij gevraagd een rubriek over Orgels te verzorgen. Ik ga dat proberen, dus u zult hier regelmatig stukjes van mijn hand aantreffen die iets met orgels te maken hebben. Maar niet alleen van mij want ik zal ook andere organisten vragen om mee te doen. Ik begin met de eenvoudige vraag: Orgels, hoe kwamen ze in de (protestantse) kerk? Het antwoord is verrassend eenvoudig: Ze waren er al! Toen de calvinisten na de reformatie de kerken van de katholieken overnamen kregen ze de orgels erbij cadeau. Maar daar zaten ze niet op te wachten. Er is zelfs een synode geweest die aan de...